انواع و ویژگی های تابلو فرمان آسانسور

یکی از اجزای مهم در بخش های الکترونیکی و کنترلی آسانسور، تابلو فرمان آسانسور است. این قطعه که بدنه ای فلزی دارد و به شکل جعبه است شامل مدارهای زیاد و قطعات الکترونیکی و هم چنین ریزپردازنده ها می باشد. وظیفه اصلی تابلو آسانسور که در موتورخانه آسانسور نصب می شود، کنترل حرکت کابین و اعلام وضعیت های مختلف است.

فهرست مطالب

تابلو فرمان آسانسور چیست؟
مهم ترین وظایف تابلو فرمان آسانسور
انواع تابلو فرمان آسانسور
اجزای تابلو فرمان آسانسور
خرید تابلو فرمان آسانسور

تابلو فرمان آسانسور چیست؟

تابلو فرمان آسانسور از مهم ترین بخش‌های کنترلی و الکتریکی آسانسور بوده که در موتورخانه آسانسور قرار می گیرد و شامل برد اصلی، فیوزهای محافظتی، درایو، کنتاکتورها، رله و اتصالات است.
تعدادی از کارکردها و وظایف برد یا تابلو فرمان آسانسور عبارتند از:

کنترل سرعت موتور آسانسور: کنترل دور موتور در آسانسور برای نرم پیش ‌رفتن حرکت و پیشگیری از رسیدن شوک های ناگهانی به کابین مهم است؛
کنترل جهت حرکت: این‌که کابین باید در جهت بالا یا پایین حرکت کند با برد آسانسور قابل هدایت است؛
پردازش درخواست ها از کابین و طبقات: از دکمه های آسانسور چه آن هایی که خارج از کابین و در طبقات قرار گرفته اند و چه آنها که داخل خود کابین هستند، پیام‌ به تابلو فرمان آسانسور ارسال می شود و در آنجا پردازش می گردد؛
کنترل سایر تجهیزات الکتریکی: برخی از تجهیزات شامل در کابین آسانسور، سوئیچ ها و ترمزها توسط تابلو فرمان آسانسور هدایت می شوند؛
حفاظت الکتریکی از تجهیزات؛
تشخیص لحظه به لحظه موقعیت کابین.

مهم ترین وظایف تابلو فرمان آسانسور

تابلو فرمان آسانسور وظیفه کنترل عملکرد اجزای آسانسور و هماهنگی بین آنها را بر عهده دارد. بروز مشکل در آن می تواند سبب ناهماهنگی بین سایر قطعات، عملکرد نادرست اجزای آسانسور و در نهایت از کار افتادن آن شود. اگر بخواهیم وظایف تابلو فرمان در آسانسور را بررسی کنیم می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

کنترل سرعت موتور آسانسور
کنترل جهت حرکت کابین آسانسور
پردازش درخواست‌های کابین و طبقات ( کلید های کنترلی داخل کابین و شستی)
کنترل باز و بسته شدن درب طبقات و درب کابین
حفاظت از سایر تجهیزات و قطعات آسانسور

انواع تابلو فرمان آسانسور

برد کنترل آسانسور انواع گوناگونی دارد اما دو نوع آن از همه رایج تر هستند:

1. تابلوفرمان دوسرعته: سیستم برخی از آسانسورها دوسرعته است به این معنا که می‌توانند با دوسرعت گوناگون کار کنند. موتور این آسانسورها دارای دو سیم پیچ است و بنابراین حرکت آنها در دو سرعت میسر می شود.

عملکرد آسانسور با موتور دو سرعته این گونه است که در هنگام آغاز حرکت یعنی خارج شدن از حالت سکون، موتور با دور تندی به گردش درمی‌آید و به سرعت استاندارد می رسد.

معمولا برای حرکت بین طبقات سرعتی برابر یک متر بر ثانیه به عنوان استاندارد درنظر گرفته می شود. اما هنگام رسیدن به طبقه ای که قرار است کابین در آن ایست داشته باشد، قطعا این سرعت باید کم شود. سرعت معمول در این مقطع، نصف سرعت مقطع قبلی است تا کم‌کم به مرحله بعد که ایست کامل و سرعت صفر است وارد شود.
با توجه به ‌این که تغییر سرعت در این سه مرحله به صورت مقطعی و ناگهانی است، حالتی ناخوشایند ایجاد می کند. در این مدل، استارت موتور آسانسور مستقیم است و در نتیجه جریان ورودی که از سیم پیچ موتور عبور می کند، چندین برابر جریان نامی (تا حدود هفت برابر) است. این مسئله سبب می شود هم مصرف برق و انرژی به طور چشم گیری افزایش پیدا کند و هم عمر مفید موتور کاهش یابد.

2. تابلو فرمان درایودار یا تری وی ‌اف: این نوع تابلو فرمان آسانسور که اخیرا از آن بیش از مدل دوسرعته استفاده می ‌شود، مجهز به یک دستگاه درایو الکتریکی است که می تواند به موتور قابلیتی برای تغییر سرعت و گشتاور بدهد.

درایو الکتریکی (اینورتر آسانسور) این کار را با تغییر سطح و کنترل ولتاژ و فرکانس انجام می ‌دهد و در نتیجه عملکرد آن، تغییرات ناگهانی در سرعت ایجاد نمی شود و حرکت آسانسور نرم می شود.
در تابلو فرمان درایودار، سرعت موتور به یک باره از صفر به یک متر بر ثانیه و سپس به نیم متر بر ثانیه تغییر نمی یابد بلکه حرکت با دور آهسته آغاز می شود و با زیادتر شدن ولتاژ، که به صورت تدریجی اتفاق می ‌افتد، به سرعت نامی نزدیک می ‌شود.

این ویژگی سبب می ‌شود در کابین خبری از تکان ‌های ناگهانی نباشد. در نتیجه این بهینه سازی سرعت، امتیازاتی به لحاظ فنی نیز در تابلو فرمان آسانسور از نوع تری وی اف ایجاد می شود و آن کاهش مصرف برق و استهلاک قطعات و افزایش عمر مفید خواهد بود.

اجزای تابلو فرمان آسانسور

تابلو فرمان آسانسور همانند سایر تابلوهای فرمان دارای اجزای الکترونیکی و الکتریکال می باشد که مجموع این ادوات در کنار یکدیگر تابلو فرمان آسانسور را تشکیل می دهند.
طراحی تابلو فرمان آسانسور مستلزم داشتن دانش کافی در زمینه طراحی آسانسور و همینطور استانداردهای جانبی آن است، در کنار این دو اصل استفاده از قطعات اورجینال و با کیفیت متناسب با کاربری آسانسور نیز حائز اهمیت می باشد.
یک تابلو فرمان از اجزای زیر تشکیل شده است که هر کدام از آنها وظایفی را بر عهده دارند:
ـ کلیدهای حفاظتی سه فاز
حفاظت در برابر اتصالی و جریان های نا متعارف بروی برق سه فاز را بر عهده دارد و در صورت وقوع اتصالی و یا جریان کشی بیش از حد مجاز، جریان الکتریکی را قطع می کند.
ـ منبع تغذیه AC
ـ کلیدهای حفاظتی تکفاز
ـ منبع تغذیه DC
ـ کنترل فاز
ـ کنتاکتور
ـ رله
ـ برد اصلی یا کنترلر
ـ درایو

• درایو یا کنترل دور موتور، در صنعت آسانسور یک قطعه یا وسیله بسیار مهم و تاثیرگذار در موارد زیر می باشد:
• کاهش مصرف انرژی برق
• افزایش کیفیت حرکتی و حذف شوک های استارت، استپ
• افزایش ایمنی به جهت سرعت و جهت موتور به صورت لحظه ای در آسانسورهای Closed Loop
• افزایش عمر قطعات مکانیکی آسانسور، مانند:
• موتور
• کابین
• سیم بکسل ها
• و غیره

ـ برد ADO

• کلمه ADO مخفف سه کلمه ADVANCE DOOR OPENING می باشد، که در فارسی آنرا “پیش باز کن درب” نیز تعبیر می کنند، از نظر فانکشنی وظیفه این برد پل دادن در درب طبقه در حالت های زیر می باشد:
• همسح سازی
• همسطح سازی مجدد
در هر دو حالت بالا، آسانسور می تواند با درب باز حرکت کند، به شرطی که تابلو فرمان مجهز به Zone Safety Module یا همان ADO باشد. برد ADO یکی از الزامات اصلی استاندارد EN81-20/50 و بندهای مرتبط با UCM می باشد.

ـ برد کارکدک
این برد به برد کابین نیز معروف است و محل نصب آن بالای کابین و درون جعبه رویزیون یا جعبه بازرسی می باشد، تمام سیگنال های مهم کابین به این برد متصل می شود، این سیگنال ها به ترتیب زیر می باشند:

• شستی های کابین
• نمایشگر کابین (اعم از سون سگمنت، باینری، گری کد)
• نمایشگر جهت حرکت کابین
• کلیدهای کنترلی درب کابین
• سیگنال های کنترلی وضعیت بازرسی از داخل کابین
• کلید زنگ اضطراری
• روشنایی اضطراری
• روشنایی حین حرکت
• روشنایی دائم
• کلید فن کابین

خرید تابلو فرمان آسانسور

از آنجایی که تابلو فرمان آسانسور مغز متفکر آسانسور محسوب می شود، انتخاب متناسب این محصول با سایر اجزای دیگر آسانسور و نوع کاربری آن بسیار مهم است. ظرفیت کابین، تعداد توقف، توان و جریان موتور، نوع موتور و… از مهم ترین عوامل انتخاب یک تابلو فرمان مناسب و متناسب با پروژه شما است.